Field Visit 1.

Zondag 20 mei. 12:20. Op het dag van het Jana Sanskriti Center

Na een aantal dagen in de Sunderbans te zijn geweest, weet ik nog minder.

De dagen die verstreken zijn in India, laten me voelen alsof ik al weken hier zit. Het is minstens 35 graden hier en aardig bewolkt vandaag.

Met Johntu werden Lisa en ik op pad gestuurd om met de bus naar het zuiden van West Bengal te gaan. Naar de “villages”. 

“Do not try to understand,” zei Sujoy.
Voordat we daarheen konden werd ons aangeraden wat lokale kleding te kopen om wat gepaster op reis te gaan. De ‘westerse’ kledij die wij gewend waren, bleken volgens Syatoda niet erg representatief. 
Door het uitstapje in Badu met Sujoy,was het niet gelukt om met Sima naar de markt te gaan. 
Dus naar de locale kledingwinkel in Badu met Syatoda op de dag dat we vertrokken (woensdag 16 mei).
Een fijne rode jurk (Suri) met een wit sterachtig patroon en een turquoise blauwe jurk met een versierde borst voor Lisa en een lichtblauwe en rode jurk voor mij. 
In de auto naar de bus werd aan Johntu goed uitgelegd wat de bedoeling was.

Johntu is een lieve knul van 26 die technische klusjes doet zoals editen en amper Engels spreekt. 
Ergens bij een hoek van een straatdeel, geen idee waar precies, zou de bus stoppen waar wij in moesten stappen.

Er kwam inderdaad een toeterend gevaarte aan die aardig vol leek te zitten.
Door onze ervaring van die avond daarvoor waar Lisa en ik geïntroduceerd werden met het openbaar vervoer in en rondom Badu, leek dit ons aardig af te gaan. 
“How long is the ride?”
“Short. Two busses.”
Oke. 
Een korte rit dus. 
Chill.
We konden zitten achterin de bus en Johntu besloot voorin te blijven. 
Wilde hij niet met ons gezien worden?

Na drie kwartier gereden te hebben, bang waren dat Johntu zonder ons was uitgestapt, en geen idee hadden waar we op moesten letten, keken Lisa en ik elkaar vragend aan.
Een korte rit?
Is dit een korte rit?
De klok verstreek twee rondes en de herrie op straat bleef aanhouden. 
.      In West Bengal, waar de straatoppervlaktes rond het middaguur ongezien blijven door de drukte, is er een ongeschreven regel dat je claxoneert als je inhaalt of in wil halen. Dat zorgt voor enige commotie op straat, kun je je voorstellen.
Honderden mensen staken straten over, tussen files in, langs winkels lagen mensen op straat, alles was gaande. Een levende Waar-Is-Wally-Puzzle. 
Op een goed moment besloot Johntu toch met ons in contact te willen komen door ons te wenken. Uitstappen!
De overstap naar de andere bus was begonnen. Even wat bananen kopen op stoep-markt en opzoek naar de volgende bus die ons langs Kolkata zou leiden naar het zuiden.
Wat ik zo leuk vind aan de tot nu toe geziene vervoersmiddelen, is dat er vaak een mooie versiering opzit met allemaal verschillende kleurtjes. Zeker de vrachtwagens staan hoog in het vaandel wat betreft creatieve decoratie.
Het valt me op dat veel (openbare)vervoersmiddelen van het merk ‘TATA’ zijn, wat ‘dag-dag’ of, ‘tot ziens’ betekent in de Bengaalse spreektaal.

Opgevouwen zaten we te kijken hoe het landschap veranderde om ons heen. Uitgestrekte akkers, omkaderd met een kniehoog muurtje van aarde lieten de hoge gebouwen van Kolkata verdwijnen. 
Na drie uur stapten we uit in een relatief drukke winkelstraat.
Aan beiden kanten van de eenbaansweg stonden hutjes met koopwaar. Van eten tot sandalen.
Een lieve vrouw van ongeveer vijftig jaar oud, met een brilletje, wat kleiner dan wij verhuld in een sari, kwam ons tegemoet. Pritidi zou vanaf hier Johntu overnemen en Lisa en mij leiden naar onze slaapplek. Haar huis.

We stapten op de fietskar en werden gereden naar de bestemming. Pritidi is een van de vooraanstaande leden van JS. In haar dorp is ze nog steeds actief bij de vrouwenavonden en op het toneel waar nodig. 
De vrouwenavond is georganiseerd door Ranuka (vooraanstaand JS lid) en Pritidi. Zij hebben de afgelopen jaren heel wat vrouwen uit het dorp bij elkaar verzameld om een discussie aan te gaan over obstakels en hoe het anders kan. Ranuka en Pritidi willen een actieve houding overbrengen met het idee dat er dingen kunnen veranderen als je er iets voor doet. Zeker met betrekking tot de status en sociale rechten van een vrouw in de dorpen waar JS actief is. 

De fietskar hobbelde verder. Lisa en ik werden zoals alle dagen behoorlijk aangestaard door de inheemse bevolking.
Sommige mensen kwamen ons begroeten als we langsreden, sommigen keken boos, vol ongeloof of argwanend naar het schouwspel wat “Field visit” heet. 
“Kamon acho?” koos ik uit mijn zeer beperkte woordenschat om contact te maken. 
“Bhallo achie.” Was vaak het antwoord.

Langs rijst- en linzenvelden (dahl), werkers en werkelozen, spelende en zieke kinderen werden we over onzekere paden naar het huis van Priti gereden. Elk huizenstel, wellicht elke familie, heeft een eigen ven. Hierin zwemmen visjes en mensen zagen we baden. Sommigen deden hun afwas of wasten hun lichaam in het meertje. 
Net als in Badu zijn mango’s hier erg belangrijk. Wanneer er een uit de boom valt, waarvan er een staat bij elk huis zo’n beetje, wordt er meteen gereageerd met een “chalo!” wat ‘gaan’ betekent. Vlug worden alle mango’s opgeraapt en veilig bij het huis gelegd. 

“Their gold.” Vertelde Sujoy ons. 
            Het huis van Pritidi was een stevig steen en betonnen huis met een dak. 
Dak klinkt misschien gek, maar het is niet voor iedereen vanzelfsprekend dat je een dak hebt. Priti’s dak was nog niet zo oud. Buiten kon je nog werkmateriaal zien liggen. 
De betonspetters op de muren maakten het huis erg knus. Een soort Jackson Pollock behang. 
In een kamer recht tegenover de ingang stonden twee bedden. Lisa en ik kregen een bed waar je gemakkelijk met twee personen op kon liggen.
Met een kopje thee in onze handen, schoonzus, tante, moeder en nichtje in de kamer werden we nieuwsgierig ontvangen. 
Ranuka kwam ook langs om ons welkom te heten en gezamenlijk aten we murri, een snack van gepofte rijst en extraatjes wat rond 18:00 uur gegeten wordt.
Of we bestek wilden. Nee, hoor we oefenen!
Of we toch liever op Pritidi’sbed wilden slapen, deze was groter.
Nee hoor, dit lukt prima!
Zeker?
Ja.
Oke.
Oke.

De avond viel, er werd gekookt en gegeten en het was tijd om te slapen. 
De klamboe van Pritidi was gespannen en Lisa en ik zagen het wel voor ons het klamboe-span-avontuur aan te gaan.

“No, I will do it, you sleep here.”
Ze wees naar haar bed.
“No, it’s okay, we can handle it!”
“but it is too short?”
“No, it is perfect, thank you so much for having us.”
“Sure? Good? No big bed?”
“No it is fine, really,”
“Hm.
Okay…
Sure?”
“Yes.”
Het viel me op dat er ongewoon goed voor ons gezorgd werd. 
De gastvrijheid was bijna ongemakkelijk. 

De volgende dag startte de wekker om 5:30. 
Vandaag gingen we een school bezoeken waar JS  leerkrachten volgens de TLM-methode werken. Teaching Learning Material. Leerkrachten maken reguliere lessen fris door leerlingen spelenderwijs te laten werken aan een opdracht. 
Dit kan wiskundige opdrachten zijn maar ook talige opdrachten 
Doormiddel van drama worden verhalen, sommen, grammatica en reflectie op verschillende begripsniveaus benaderd. 
Leerlingen van de basisschool die door persoonlijke of schoolse omstandigheden minder mogelijkheden hebben om te leren, worden uitgekozen om deel te nemen aan de lessen.

Vanaf klas 1 tot klas 4 worden niet meer dan 20 leerlingen gezamenlijk in een lokaal onderwezen. Elke klas heeft zijn eigen spellen en onderwerpen die horen bij het leerjaar.
Omdat de concentratie om afwisseling vraagt, worden verschillende opdrachten van verschillende vakken kort na elkaar gegeven.
Wat me opviel is dat de leerlingen erg nauwlettend luisterden naar wat er van hen gevraagd werd, er plezier in hadden de spellen te spelen en erg onder de indruk waren van ons bezoek. Ook niet zo gek als vijf volwassenen ineens een derde van de ruimte innemen. 
De les werd afgesloten met een creatieve opdracht. De leerlingen hadden van thuis klei meegenomen om daarvan iets te creëren. 
Dit kon zijn een bloem, een boot, een pauw een... van alles. 

Het was half tien toen de les klaar was. De kinderen gingen naar huis om hun uniform te halen om present te zijn als de gewone school zou beginnen. Hier start school om 11.00. 
Om onze ervaring op de school te verrijken konden we na het ontbijt (10:00) meekijken in een klas van de Goverment primary School.
De docent werd wat zenuwachtig maar het was een interessante observatie waardoor je je afvroeg of er gewogen kon worden wat 'beter' was of niet. 
We zagen kinderen in rijen zitten die luisteren naar docent en keurig antwoord gaven wanneer dat verwacht werd. 
De beweging die in de vorige les het lokaal te klein maakte, leek nu neergedaald als blaadjes die neerdaalden na een veelbelovende lentewind. 

In totaal hebben we drie scholen bezocht.
De JS TLM methode die de door JS opgeleide docenten inzetten is hetzelfde opgebouwd:
Er is een verhaal, deze wordt in woorden en gebaren (poppenspel, handgebaar, plaatjes) verteld waarna de kinderen het naspelen met attributen en kostuums gefabriceerd door de docent. De materialen zijn ontworpen van spullen uit de omgeving. Bladeren, bloemen, stokken, etc. Daarna gaan ze een ander vak doen waar het begrip vertaald wordt naar een spel. 
Daarna gaan de leerlingen de opdracht uit het leerboek doen met de kennis die ze spelenderwijs hebben opgedaan.
Omdat er vier klassenleeftijden in 1 lokaal zitten, is het niet altijd even makkelijk als docent om je focus overal in te zetten. De groepen krijgen daarom allemaal een eigen opdracht waardoor de docent kan afwisselen. 
De klas eindigt gezamenlijk met een creatieve opdracht.
Dit kan een tekenles zijn, knutselles, boetseren.... van alles.
De opdrachten die de leerlingen normaalgesproken in het boek moeten maken, zijn 3D gemaakt door de docent zodat ze het fysiek kunnen ervaren. 
Het spel wordt snel begrepen en de stof dus ook. Zonder de stof te begrijpen, kan je het spel niet spelen. 
Een slimme manier!

Later meer...